معضلی به نام «قاچاق فیلم»؛ اقتصاد سینما قربانی مثلث برمودای بی‌قانونی
تاریخ انتشار: ۲۱ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۲۷۰۰۵۴
به گزارش خبرنگار سینمایی خبرگزاری فارس، میلیارد‌ها ضرر مالی برای انتشار نسخه غیرقانونی هر فیلم ضربه بزرگی است که به سینمای ایران وارد می‌شود، هزینه ساخت فیلم بر باد می‌رود و تیم تولید دیگر رمقی برای ساخت اثر تازه نخواهد داشت.
قاچاق فیلم در سال جاری یکی از اتفاقات تلخ و البته پرتکرار سینمای ایران بود، اتفاقی که حداقل برای 6 فیلم مهم در سال جاری افتاد تا 18 درصد از آثار اکران شده در یک سال قاچاق شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
برای بررسی دلایل این اتفاق نگاهی به واکنش دو فیلم‌ساز در رابطه با انتشار فیلمشان قابل توجه است، سعید سعدی تهیه‌کننده فیلم «بی‌رویا» در گفت‌وگویی از برنامه‌ریزی برای اکران آنلاین فیلمش گفته و درخواست کرده تا مخاطب این فیلم را به‌صورت قانونی مشاهده کنند.
چه کسی از قاچاق فیلم سود می‌برد؟
اما در مقابل عبدالرضا کاهانی کارگردان فیلم «ارادتمند، نازنین، بهاره، تینا» که تهیه‌کنندگی این فیلم را به‌صورت مشترک با سعید خانی برعهده دارد چندی پیش گفته بود که قصد دارد فیلمش را به دلیل عدم دریافت پروانه نمایش در فضای مجازی منتشر کند اما به دلیل مخالفت خانی منصرف شده است.
جعفر انصاری‌فر دبیر ستاد صیانت و مبارزه با انتشار و عرضه غیرمجاز آثار سینمایی بعد از قاچاق پشت سر هم آثار سینمایی گفت بود که «بعد از وصول خبر انتشار غیرقانونی فیلم‌های «تفریق» و «بی رویا» در فضای مجازی با دستور ریاست محترم سازمان موضوع در دستور کار ستاد صیانت قرار گرفت.»
او معتقد بود که بررسی‌های مقدماتی نشان از رعایت دقیق مراقبت‌های حفاظتی داشته و انتشار آثار «خارج از سازمان‌های دولتی و احتمالاً از دفاتر فیلم‌ها یا جشنواره‌های خارجی صورت گرفته است.»
«بی‌مادر» و حمایت مخاطب
اما حالا بعد از تمامی این اتفاقات «بی‌مادر» قاچاق شد و تیم تولید آن بعد از استقبال مخاطب از اکران آنلاین این فیلم با وجود انشار نسخه غیر قانونی با انتشار پیامی برای مخاطبینشان نوشتند :«خبر تلخ برای ما در چهل و هشت ساعت قبل این بود که سریال لو رفتن و قاچاق فیلم‌های سینمایی در ایران به «بی‌مادر» رسیده بود. اما روی دیگر سکه تجربه شیرین همراهی و هم‌دلی شما مخاطبان عزیز و همراهی اهالی فرهنگ بود.»
ابتدای امسال «برادران لیلا» اثر سعید روستایی و «جنگ جهانی سوم» اثر هومن سیدی آثاری بودند که قربانی قاچاق آثار سینمایی شدند، بعد از آن هم سه اثر سینمایی از طریق کانال‌های تلگرامی و برخی سایت‌ها در دسترس عموم قرار گرفته‌اند، «تفریق» از مانی حقیقی و فیلم «بی رویا» اثر آرین وزیردفتری و البته یک فیلم توقیف شده به لیست فیلم‌های منتشر شده اضافه شدند و ظاهراً برخی هم بی‌علاقه به مشاهده یک فیلم بدون پرداخت هزینه آن نیستند، به‌یاد بیاورید که حتی یکی از منتقدان سینما هم فیلم «جنگ جهانی سوم» را به همین شکل دیده بود.
ساخت یک فیلم سینمایی حداقل 20 میلیارد برای سازندگانش هزینه خواهد شد، مقداری از این هزنیه در زمان اکران جبران خواهد شد و اگر بخت با تیم سازنده یار باشد سودی را هم نصیب سازندگان خواهد کرد. در این بین اکران آنلاین نکته‌ای است که برخی سازندگان برای فروش بیشتر از آن استفاده می‌کند. البته این امکان برای «بی‌مادر» و بعد از قاچاق فیلم ضعیف شد.
ضربه‌ای کلان به اقتصاد سینما
اقتصاد سینما در طول دوران کرونا و با تعطیلی‌های پشت سر هم ضربه‌ای جدی خورد، از طرفی هم برخی ناآرامی‌های سال گذشته این ناامنی اقتصاد سینما را تشدید کرد؛ اما درنهایت تلاش‌های سینماگران و مدیران سینمایی باعث شد تا به هر شکل سینما در سال جاری رونق گرفته و چندین رکورد را جا به جا کند.
جلوگیری از قاچاق فیلم‌ها نیز یکی از دیگر از مواردی است که می‌تواند به کمک اقتصاد سینما بیاید، فیلم «جنگ جهانی سوم» ساخته هومن سیدی یکی از آثاری بود که می‌توانست مخاطب خوبی را برای سینمای اجتماعی دست‌وپا کند اما در نهایت قاچاق شد و در اکران تنها 138 هزار مخاطب داشت.
روح‌الله سهرابی مدیرکل اداره نظارت بر نمایش سازمان سینمایی هم در این رابطه و در گفت‌وگو با خبرنگار سینمایی خبرگزاری فارس گفته بود که «کیفیت فیلم‌های منتشر شده آنقدر بالا است که گویا فایل آثار از طرف خود دفاتر پخش و یا افرادی که نسخه اصلی فیلم را در اختیار داشتند پخش شده است، اگر روزی فیلمی منتشر شد که تایتل «جهت بازبینی» روی آن درج شده بود سازمان سینمایی پاسخ گوی آن است، سازمان سینمایی وظیفه حفاظت از آثار را دارد اما در قبال این اتفاقات نمی‌توان کاری انجام داد، فایل اصلی یک اثر در اختیار ما نیست و تنها خود تیم تولید هستند که این فایل را دارند و نمی‌شود برای همه این دفاتر نگهبان گذاشت.»
سعید خانی مدیر شرکت پخش فیلم خانه فیلم که خود قربانی قاچاق فیلم است می‌گوید که «قاچاق شدن یک فیلم دلایل مختلفی دارد و معمولا از پخش بین‌المللی نشات می‌گیرد، احتمال اینکه فیلم از سازمان سینمایی بیرون بیاید وجود ندارد چراکه من خودم سالها است که dcp فیلم را به ارشاد می‌دهم و فایل اصلی نزد سازمان سینمایی نیست. هرچند دلیلی هم وجود ندارد که دفتر پخش خودش یک فیلم را به‌صورت غیررسمی منتشر کند.»
وی در پایان تاکید کرد: « باید کارگروهی توسط سازمان سینمایی و با حضور پخش‌کننده‌ها و تهیه کنندگان تشکیل شود تا از ضرر آثار سینمایی جلوگیری شود.»
خلاء قانونی مقصر اصلی است
سید ضیاء هاشمی رئیس هیئت مدیره جامعه صنفی تهیه‌کنندگان اما نگاهی کاملا متفاوت به این موضوع دارد. او با اشاره به این نکته که هیچ دفتر پخش و تهیه‌کننده‌ای به مال خود آتش نمی‌زنند می‌گوید: «در رفت و برگشت‌های مختلف فیلم از داخل تا اکران‌های خارجی نسخه فیلم لو رفته و باعث قاچاق فیلم می‌شود.»
وی در ادامه بیان کرد: «وقتی قانون نداریم ناگزیر از این اتفاقات هستیم، زمانی به‌صورت فیزیکی برخورد می‌شد و پلیس امنیت در این مسیر کمک می‌کرد اما در نهایت فرد خاطی که باعث قاچاق یک فیلم بود 20 میلیون تومان جریمه می‌شد.»
این تهیه‌کننده سینما در ادامه تصریح کرد: «در دنیا قاچاق فیلم وجود دارد اما امنیت آثار آنقدر بالا هست که اگر فیلمی قاچاق شود به سرعت عامل آن پیدا شده و با او برخوردی جدی خواهد شد.»
هاشمی در پایان تصریح کرد: «در نهایت نه دفتر پخش مقصر است و نه وزارت ارشاد، مقصر اصلی نبودن قانون است که این شرایط را ایجاد کرده و کمیسیون فرهنگی مجلس هم فکری برای آن نمی‌کند.»
پایان پیام/
منبع: فارس
کلیدواژه: قاچاق فیلم بی مادر عبدالرضا کاهانی ارادتمند نازنین بهاره تینا تفریق بی رویا سعید خانی برادران لیلا سازمان سینمایی قاچاق فیلم اکران آنلاین آثار سینمایی اقتصاد سینما بی مادر یک فیلم فیلم ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۲۷۰۰۵۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
«مست عشق» ، زمانی برای مستی سالن های سینما / روایت مولانا و شمس ، پدیده ای فراتر از اکران
عصر ایران - شاید کمتر از یکماه پیش که خبر اکران نزدیک مست عشق در رسانه‌های سینمایی مطرح شد، کمتر کسی پیش‌بینی چنین موفقیتی در گیشه سینمای ایران را برای این فیلم متصور می‌شد.
مست عشق، در اولین روز فروش رکورد بالاترین فروش روز اول سینمای ایران را شکست. پیش از این، بالاترین فروش روز اول سینما در روز تعطیل 2 میلیارد و 300 میلیون تومان بود و در روز غیر تعطیل یک میلیارد و 300 میلیون تومان. اما روایت زیبای شمس و مولانا در اولین روز اکرانش که در یک روز غیر تعطیل رخ داد، این دو رکورد را یکجا شکست و به عدد اعجاب انگیز و بی سابقه 3 میلیارد و 500 میلیون تومان در روز اول اکران رسید.
مست عشق در حالی توانست با 50 هزار مخاطب در روز نخست به این رکورد برسد که پیش از این، تنها فیلم‌های کمدی توان صدر نشینی داشتند و حتی نزدیک شدن به این اعداد برای فیلم‌های غیرکمدی بیشتر شبیه رویا بود.
در حالیکه از اوایل اسفندماه سال گذشته، شایعات پراکنده درباره اکران نوروزی این فیلم در محافل سینمایی مطرح می شد، به یکباره و به دلایل نامشخص (و البته مشخص!) از گردونه اکران نوروز کنار رفت و زمزمه این شایعات از اکران نوروز به اکران عید فطر تبدیل شد. اما عدم اکران این فیلم در عید فطر باز هم بر حواشی نه چندان کم این فیلم افزود تا آنکه عوامل تولید فیلم با رونمایی از موسیقی تیتراژ فیلم با صدای علیرضا قربانی خبر از اکران فیلم در هفته پس از عید فطر دادند اما این خبر نیز نقطه پایان حواشی تمام نشدنی این فیلم نبود چراکه در فاصله یک روز تا شروع اکران، روابط عمومی فیلم خبر از تعویق اکران فیلم به دلایل فنی و آماده نبودن فیلم داد که همین موضوع با توجه به زمان طولانی تولید فیلم، بر حواشی آن بیش از پیش افزود و گمانه‌زنی‌های درخصوص فشار سازمان سینمایی برای انجام اصلاحات در فیلم و مقاومت گروه سازنده در مقابل این درخواست را رقم زد.
به هر روی این فیلم پس از یک هفته تأخیر اعلام شده از تاریخ پنجم اردیبهشت ماه در حالی وارد گردونه رقابت اکران شد که دو فیلم کمدی پر قدرت همچون سالهای اخیر سینمای ایران در این عرصه در حال یکه‌تازی بودند و کمتر کسی شانسی برای مست عشق در رقابت با این کمدی‌ها قائل بود؛ تمساح خونی که به تازگی رکورد رسیدن به فروش یک میلیارد تومان در ۴۰ روز را از آن خود کرده بود و سال گربه که در اولین هفته اکران خود رکورد فروش اولین روز، سه روز اول و هفته اول فیلم‌های سینمایی را بدست آورده بود.
اما پیش‌فروش پانصد میلیون تومانی در اولین روز آغاز پیش فروش و در فاصله سه روز مانده تا شروع اکران فیلم، زنگ خطری جدی برای فیلم‌های رقیب بود که این بار با حریفی دست و پا بسته رو به رو نخواهند بود.
استقبال از پیش فروش فیلم چنان زیاد بود که بسیاری از سینماهای کشور از بامداد روز چهارشنبه، اکران فیلم را با سانس‌های فوق‌العاده آغاز کردند. اتفاقی که سالها بود برای فیلم‌های غیر کمدی در سینمای ایران تبدیل به رویا و آرزو شده بود.
مست عشق در زمان انتشار این گزارش، فروش 28 میلیارد تومان در فاصله تنها ۵ روز از شروع اکران را پشت سر گذاشته و تمامی رکوردهای سینمایی را از آن خود کرده است.
استقبال بسیار زیاد مخاطبان از فیلم، سالن‌های پر از تماشاگر در تمامی سانس‌ها از سانس‌های اصطلاحاً مرده ساعت ۱۳ و ۱۵ عصر تا سانس‌های فوق‌العاده‌ی بعد از نیمه شب، همگی نشان از علاقه بینندگان و به دست گرفتن نبض مخاطب توسط این فیلم دارد. موضوعی که برای نخستین بار در تاریخ سینمای ایران توسط یک فیلم آن هم با حال و هوای عشق و حول زندگی شاعران و اسطوره های ادبی ایران زمین شکل گرفته است.
تشویق‌های مردم در انتهای فیلم در سالن‌های سینما، همخوانی ترانه علیرضا قربانی با شروع تیتراژ پایان فیلم در سالن‌ها، تقاضای بلیت برای نشستن بر روی زمین در حالی که ظرفیت سالن‌ها تکمیل شده است و به اشتراک گذاشتن لحظاتی از فیلم با دیالوگ‌های شمس و مولانا در این فیلم در شبکه‌های اجتماعی توسط مخاطبان، همه و همه در حالی رخ می‌دهد که این اتفاقات را تنها و تنها در ایام رونق و شکوه جشنواره فیلم فجر سالهای دور شاهد بودیم.
از سوی دیگر اقبال منتقدان و اهالی سینما نسبت به این فیلم نیز در نوع خود جالب توجه و حائز اهمیت است. گویی برای اولین بار در تاریخ سینمای ایران، گروهی دست به تولید فیلمی زده‌اند که توانسته توجه همزمان مخاطبان عام و منتقدان خاص‌اندیش و نکته‌سنج سینما را جلب نموده و در یک نقطه مشترک به هم برساند؛ اینکه با فیلمی خاص، با قصه‌ای جذاب و روایتی پر کشش همراه با تولید و پروداکشن قابل قبول مواجه هستیم.
بدون شک دستیابی به چنین ترکیبی از رضایت قاطبه مخاطبان در این فیلم می‌تواند، راهنمای سایر تهیه‌کنندگان و کاگردانان سینمای ایران برای تولید بیشتر آثاری از این دست و در نهایت، نیل به هدف اعتلای سینمای ایران باشد و در حالی که در سالهای اخیر، نگاه تجاری حرف نخست را در سینمای ایران زده و تفکر سنتی بر این اعتقاد بوده است که تنها فیلم های طنز قابلیت اقبال عمومی را دارد، مست عشق می‌تواند مسیر جدیدی را در تاریخ سینمای ایران باز نماید.
ادبیات کهن پارسی، سرشار از قصه های جذابی است که با بروز و ظهور پدیده هایی همچون مست عشق، فضای سرمایه گذاری برای تولید بیشتر آثاری از این دست که به نوعی ادای دین به فرهنگ و ادب و تاریخ و تمدن ایران و اعتلای آن است را بیش از پیش تسهیل خواهد نمود و البته باید این نکته را نیز بپذیریم که اقبال عمومی مخاطبان به آثار کهن ایرانی از جمله حکایت مولانا و شمس در مست عشق یک پیام روشن دارد و آن هم تغییر ذائقه مخاطب است.
اگرچه شاید برای پیش‌بینی سقف فروش مست عشق و حد نهایی اقبال مخاطبان به این فیلم کمی زود باشد، اما مسیر پیش‌رو و میزان فروش این فیلم تا این لحظه، نشان از تداوم این اشتیاق مردم نسبت به فیلم و شکل‌گیری عصر جدیدی در سینمایی ایران دارد که در آن عمق و اندیشه آثار سینمایی حرف اول را خواهد زد.
کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: برای تماشای بازیگران ترکیه‌ای یا قصۀ شمس و مولانا؟ «مست عشق» نیامده رکورد فروش روز اول سینمای ایران را شکست هستی تا سرمستی؛ به بهانه فیلم «مست عشق»
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند